Vulva xərçəngi əməliyyatı

Xərçəng əsasən toxuma və ya orqanlarda hüceyrələrin qeyri-müntəzəm çoxalması nəticəsində əmələ gələn bədxassəli şişlərdir. Xərçəngin müxtəlif növləri vardır. Vulva xərçəngi bunlardan yalnız biridir. Vulva adlanan hissə klitor, sidik kanalı və vaginanın xarici hissəsini əhatə edən dəri təbəqəsi kimi bilinir. Yəni qadınlarda xarici cinsiyyət sahəsidir. Bu hissə çox həssasdır. Bu bölgədə görülən xərçəng törəmələrinə vulva xərçəngi deyilir. Vulva xərçəngi qadınlarda görülən xərçəng növlərindən biridir. Bu xərçəng növü hər yaşda rast gəlinə bilər. Ancaq əksərən postmenopozal dövrdə rast gəlinir.

Vulva xərçəngi nədir?

Qadınlarda görülən xərçəng növlərindən biri kimi önə çıxır. Bu xərçəng növünə ümumiyyətlə yaşın artması ilə rast gəlinsə də, hər yaşda olan qadınlarda müşahidə oluna bilər. Xərçəngin bu növü vulva adlanan xarici cinsiyyət orqanında görünən bədxassəli hüceyrələrin anormal çoxalması nəticəsində baş verir. Vulva xərçəngində ən çox təsirlənən yer cinsiyyət dodaqlarıdır. Ancaq xərçəngdən təsirlənən bölgələr fərqli ola bilər. Vulva Xərçəngi birdən çox bölgədə müşahidə edilə bilər.

Vulva Xərçənginə Nə Səbəb Olur?

Bu xərçəng növü qadınlarda rast gəlinən xərçəng növüdür. Araşdırmalara görə, xərçəngin səbəbi dəqiq bilinir. Bununla belə, vulva xərçənginin inkişaf riskini artıran bəzi amillər vardır. Bunlar;

  • HPV
  • Yuxarı yaş qrupu
  • Vulva bölgəsinə təsir edən bir sıra dəri xəstəlikləri
  • Siqaret çəkən şəxslər
  • VIN adlı bir vəziyyətin ortaya çıxması kimi şərtlər, vulvadakı hüceyrələrin anormal olaraq müşahidə edildiyi və xərçəngə çevrilmə riskini daşıyır.

Vulva Xərçənginin Simptomları Nələrdir?

Qadınlarda vulva xərçənginin müəyyən əlamətləri var. Bu xərçəng növünə xarici cinsiyyət orqanlarının xərçəngi də deyilir. Simptomlar heç vaxt göz ardı edilməməlidir. Vulva Xərçəngində ən çox görülən simptomlar;

  • Vulva deyilən hissədə görünən və keçməyən qaşınma
  • Bölgədə həssaslıq və ağrı
  • Vulvada ziyillərin və qabarların əmələ gəlməsi
  • Dəri ləkələri
  • Açıq yaralar
  • Sidik yanması kimi şikayətlər.

Bu simptomları yaşayan insanlar mütləq mütəxəssis həkimə müraciət etməli və ətraflı müayinələrdən keçməlidirlər. Bundan əlavə, bu əlamətlər başqa bir xəstəliyin göstəricisi ola bilər. Bu səbəbdən vaxt itirmədən diaqnoz və müalicə üçün mütəxəssis həkimlərə müraciət etmək çox vacibdir.

Vulva Xərçəngin olmasını necə anlamaq olar?

Xüsusilə irəli yaşlarda qadınlarda görülən vulva xərçənginin ilk başlarda bəzi əlamətlər verdiyi müşahidə edilə bilər. İnsanlar vulvada ağrılar, davamlı qaşınma, menstruasiya arasında qanaxma, xarici cinsiyyət nahiyəsində şişkinlik və topaqvari formasiyalar nəticəsində mütəxəssis həkimlərə müraciət edirlər. İntensiv simptomlar nəticəsində insanlarda infeksiya yoxdursa, vulva xərçəngindən şübhələnirlər. Belə hallarda həkim şəxsdən bir neçə test tələb edir. Müayinələr nəticəsində insanların vulva xərçəngi olub-olmadığı anlaşılır. Bu xərçəng növünə hər yaşda qadınlarda rast gəlindiyi müşahidə edilmişdir. Ancaq bu simptomlar daha çox yaşlı qadınlarda xərçəngin göstəricisidir. Bu səbəbdən simptomları göz ardı etmək olmaz.

Vulva Xərçənginə Necə Diaqnoz Qoyulur?

Qadınlarda vulva xərçənginin bəzi əlamətlər verdiyi müşahidə edilmişdir. Davamlı qaşınma, ağrı, vulva adlanan xarici cinsiyyət nahiyəsində top kimi şişkinlik, sidik ifrazında yanma kimi əlamətlər xərçəng əlaməti ola bilər. Dəqiq diaqnoz üçün bir mütəxəssislə məsləhətləşməlisiniz. Belə simptomlara baxan şöbə Onkoginekologiya şöbəsidir. Şikayətlər onkoginekoloqa ətraflı izah edilməlidir. Xəstənin şikayətlərinə uyğun olaraq xərçəng şübhəsi varsa, həkim bir sıra testlərə müraciət edəcəkdir.

Bütün bunlardan əvvəl, həkim pasiyenti müayinə edəcək və vulvada baş verən anormallıqları araşdıracaq. Bu müayinə zamanı böyüdücü şüşədən istifadə edərək vulvada patoloji toxumalar müşahidə edilir. Daha sonra test üçün insanlardan biopsiya nümunəsi götürülür. Biopsiya dəqiq diaqnoz üçün çox vacibdir. Problemli sahədən toxuma götürülərək biopsiya aparılır. Biopsiyanın nəticəsinə görə xərçəng diaqnozu xərçəng hüceyrələrinin mövcudluğunda qoyulur. Xərçəng kimi xəstəliklərin erkən diaqnozu həmişə vacibdir. Mövcud xərçəng törəməsinin başqa yerlərə yayılmaması və erkən diaqnoz qoyulması insanların müalicəsində rahatlıq yaradır.

Vulva Xərçənginin Mərhələləri

Bu xərçəng növü qadınlarda görülən genital bölgə xərçənglərindən biridir. Xərçəng diaqnozu qoyulan xəstələrdə daha sonra xərçəngin mövcud mərhələləri müəyyən edilir. Xərçəngin dərəcəsinə uyğun olaraq müalicəyə başlanılır. Vulva xərçəngi dörd mərhələdən ibarətdir.

  • Mərhələ 1: Xərçəngin səthi olduğu mərhələdir. Bu mərhələdə metastaz müşahidə edilmir. Xərçəng yalnız vulva bölgəsi ilə məhdudlaşır.
  • Mərhələ 2: Birinci mərhələdən fərqli olaraq, xərçəng hüceyrələrinin ətrafdakı toxumalara yayıldığı görülür. Vulva Xərçənginin ikinci mərhələsində xərçəng hüceyrələrinin ümumiyyətlə aşağı vaginaya və anusa doğru yayıldığı müşahidə edilir.
  • Mərhələ 3: Xərçəngin üçüncü mərhələsində bölgədəki limfa düyünləri təsirlənməyə başlayır.
  • Mərhələ 4: Vulva xərçəngi digər limfa düyünlərinə də təsir edir. Bu mərhələdə xərçəngin bir çox bölgələrə yayıldığı müşahidə edilir.

Xərçəng müalicəsində mərhələlər çox vacibdir. Erkən diaqnoz sayəsində xərçəng hüceyrələrinin digər bölgələrə yayılmasının qarşısı alınır və müalicə daha dəqiq nəticələr verir.

Vulva Xərçəngi Cərrahiyyəsi

Cərrahi üsullardan daha çox vulva xərçənginin müalicəsi zamanı istifadə olunur. Bu cərrahi üsullar aşağıdakılardır;

  • Vulvanın müəyyən bir hissəsinin çıxarılması olan vulvektomiya üsulu istifadə olunur. Bu üsulla vulvanın bir hissəsi və altındakı toxumalar alınır. Eksiziya, yəni xərçəngli və sağlam hüceyrələrin kənarlarından kəsiklər alınır. Ətrafdakı sağlam hüceyrələrdən hissələr götürmək, xərçəngin tamamilə təmizlənib-təmizlənmədiyi barədə məlumat verir.
  • Digər cərrahi üsul radikal vulvektomiya adlanan üsuldur. Bu üsulla bütün xərçəng toxuması çıxarılır. Vulva Xərçəngində istifadə edilən bu üsul bütün vulvanın çıxarılması prosesidir.
  • Son mərhələlərdə olan xərçəng cərrahiyyəsində xərçəngin yayıldığı bütün orqanlar təmizlənir. Artıq xərçəng hüceyrələri olan orqanlar çıxarıla bilər.

Azərbaycanda Vulva Xərçəng Cərrahiyyəsi

Bu xərçəng növü qadınlarda görülən xarici genital orqan xərçəngidir. Xərçəngin müalicəsi üçün diaqnoz çox vacibdir. Erkən diaqnozda insanlar xərçəngdən asanlıqla xilas ola bilirlər. Vulva xərçənginin müalicəsi adətən cərrahi üsullarla həyata keçirilir. Azərbaycanda vulva xərçəngi əməliyyatında müvəffəqiyyətli nəticələr əldə edilir. Xərçəngin müalicəsində əməliyyatın uzman əllər tərəfindən aparılması çox əhəmiyyətlidir. Təcrübəli həkimlər tərəfindən aparılan əməliyyatdan sonra insanlar bu xəstəlikdən tamamilə xilas ola bilirlər.

Vulva Xərçənginin Müalicəsi

Vulva qadınların xarici cinsiyyət orqanlarını əhatə edən toxumalardır. Bu bölgədə əmələ gələn bədxassəli şişlərə vulva xərçəngi deyilir. Onun müalicəsində bir çox üsullardan istifadə edilir.

  • Ən çox seçilən müalicə üsulu cərrahiyyədir. Cərrahi müalicə həm birinci mərhələdə, həm də sonrakı mərhələlərdə mümkün ola bilər. Lakin əməliyyatlar mərhələlərə görə fərqlənir.
  • Şüa terapiyası: Bu müalicə metodunda vulvada xərçəng hüceyrələrini öldürmək üçün yüksək güclü enerji şüalarından istifadə edilir. Radioterapiya müalicəsi sayəsində vulva şişlərinin ölçüsündə azalma əldə edilə bilər. Bu yolla cərrahi müalicə imkanı artır. Bu prosedur kimyaterapiya ilə birlikdə də istifadə edilə bilər.
  • Kimyəvi terapiya: Demək olar ki, bütün xərçəng növlərində müalicə məqsədi ilə istifadə edilən kimyəvi terapiya xərçəng hüceyrələrini öldürmək üçün tətbiq edilən dərman müalicəsi üsullarından biridir. Kimyaterapiyada istifadə olunan dərmanlar adətən venadaxili və ya oral yolla verilir. Bu proses dərmanlara və insanın orqanizminə görə dəyişir. Kimyaterapiya xərçəngin inkişaf etmiş formalarında müalicəni dəstəkləmək üçün seçilir. Bu sayədə xərçəngli sahə kiçilə bilər və əməliyyatla nəticə əldə etmə ehtimalı artar. Kimyaterapiya və radioterapiya birlikdə istifadə edildikdə, xərçəng hüceyrələrinin ölmə şansı artacaq. Müalicə nə qədər uğurlu olsa da, xərçəngin təkrarlanma ehtimalı var.

Vulva Xərçəngi adlı məzmunumuzu burada bitiririk.

Tez-tez soruşulan suallar

Vulva xərçəngindən ölüm riski varmı?

Erkən diaqnoz və müalicə ilə vulva xərçəngində ölüm riski çox aşağıdır. Müalicədən sonra insanların yaşama nisbəti kifayət qədər yüksəkdir.

Vulva xərçəngində yaşama müddəti nə qədərdir?

Müalicəsi olan bir xərçəng törəməsidir. Müalicə uğurlu olduqda insanların 5 illik yaşama müddəti 80%-dan çox olur.

Vulva xərçəngi öldürürmü?

Qadınlarda vulvar xərçəngindən ölüm göstəricisi digər ginekoloji xərçənglərə nisbətən daha aşağıdır. Lakin erkən diaqnoz və müalicənin rolu kifayət qədər böyükdür.

Vulva Xərçəngini Kimlərdə görülür?

Qadınlarda görülən xərçəng növüdür. Adətən yaşlı qadınlarda müşahidə olunsa da, hər yaşda olan qadınlarda müşahidə oluna bilər.

Vulva xərçəngi necə yaranır?

Bu, yoluxucu xəstəlik deyil. Bununla belə, HPV kimi cinsi yolla keçən viruslar vulva xərçənginin inkişafına səbəb olan amillər arasındadır.